Słupsk w pełni zasługuje na miano jednego z najbardziej „zielonych” miast w Polsce. Ekologiczny zwrot w tamtejszej polityce ma wiele twarzy, jednak nowoczesne podejście do gospodarowania energią zasługuje na szczególną uwagę. Słupsk znalazł się w awangardzie polskich miast, stawiając na energooszczędność, efektywność energetyczną i źródła odnawialne. Nie oznacza to wyłącznie wielkich inwestycji, ale przede wszystkim działania dostępne niemal wszystkim samorządom – dlatego przykład Słupska może inspirować kolejne miasta i gminy.
Ważnym krokiem było utworzenie w słupskim magistracie stanowiska Głównego Specjalisty ds. Zarządzania Energią. Zatrudniony przez władze miasta ekspert wskazuje obszary, w których można zredukować zużycie energii i opracowuje metody zarządzania zużyciem energii w mieście – np. poprzez wymianę oświetlenia na LED-owe, które sukcesywnie ma obejmować kolejne budynki zarządzane przez miasto. Miejska spółka Wodociągi Słupsk jest z kolei inicjatorką Słupskiego Klastra Energii. Powstający klaster ma zapewnić lokalnej społeczności tańszą, zieloną energię cieplną, a być może i elektryczną.
Słupsk znajduje się także w gronie samorządów uczestniczących w projekcie „Polsko-norweska platforma współpracy dla poszanowania energii i klimatu”, w ramach którego prowadzona jest wymiana doświadczeń oraz realizowane przez polskie gminy mikroprojekty z zakresu poprawy efektywności energetycznej i wykorzystania OZE inspirowane dobrymi praktykami norweskich partnerów.
Sztandarowy projekt Słupska to oczywiście nagrodzony prestiżową nagrodą Eco-Miasto Zielony Punkt – miejsce, gdzie każdy mieszkaniec miasta może uzyskać nieodpłatną poradę dotyczącą szeroko pojętej ekologii, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii dotyczących wykorzystywania odnawialnych źródeł energii oraz racjonalnego gospodarowania zasobami, w tym energią cieplną i elektryczną.
Pilotażowy Zielony Punkt wystartował w roku 2015 i został sfinansowany przez Fundację Heinricha Bölla, a Powiatowy Urząd Pracy pokrył koszty zatrudnienia 5 pracownic przez pierwsze pół roku jego funkcjonowania. Oprócz udzielania porad w stacjonarnym punkcie, pracownice uczestniczyły także w zebraniach wspólnot mieszkaniowych, docierały do przedstawicieli organizacji pozarządowych i biznesu. Razem z pracownikami zespołu ds. Energii ze słupskiego magistratu wspierają społeczność z 8 słupskich szkół biorących udział w projekcie „Każdy Watt na wagę złota”, będącym polską kampanią prowadzoną według metodologii 50/50, współfinansowaną przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska w Gdańsku. Ogółem w pierwszych miesiącach funkcjonowania udało się dotrzeć do ok. 5000 mieszkanek i mieszkańców Słupska. Obecnie Zielony Punkt działa w publicznej bibliotece, a miasto, wzorując się na zachodnich rozwiązaniach, planuję rozszerzenie oferty o kolejne lokalizacje. Osobami odpowiedzialnymi za udzielanie porad mieszkańcom są „pozytywni bibliotekarze” przeszkoleni przez specjalistów ds. zrównoważonego rozwoju.
„Zielony Punkt jest projektem, w którym odnajdujemy główne priorytety naszego działania. Doradztwo w dziedzinie efektywności energetycznej, możliwości praktycznego wykorzystania nowoczesnych technologii odnawialnych, z naciskiem na zaangażowanie społeczne oraz zasadę równych szans. Wierzę, że Zielony Punkt stanie się przestrzenią ożywionej dyskusji o nowoczesnej, zielonej energetyce” – podkreśliła na otwarciu Zielonego Punktu dyrektorka Fundacji Heinricha Bölla Irene Hahn-Fuhr.
Na zakończenie jeszcze kilka słów o projekcie EURONET 50/50 (bierze w nim udział 500 szkół z 13 krajów, w tym 139 z Polski), którego celem jest zwiększanie efektywności energetycznej w placówkach oświatowych, a jego metodologia składa się z 9 kroków:
- powołanie zespołu ds. energii składającego się z uczniów szkoły,
- wstępny przegląd energetyczny pomieszczeń szkolnych przy użyciu zestawów pomiarowych (cyfrowy termometr, luksomierz i miernik energii) dokonywany przez uczniowskie patrole,
- wprowadzenie wszystkich zaangażowanych osób w tematykę ochrony klimatu i oszczędzania energii,
- długoterminowe pomiary temperatury i ocena gospodarowania energią w budynku prowadzone przez uczniów,
- przedstawienie propozycji rozwiązań energooszczędnych wypracowanych na podstawie analiz pozyskanych w trakcie patroli danych,
- kampania informacyjna obejmująca całą społeczność szkolną,
- zgłoszenie zapotrzebowania na małe inwestycje,
- obliczenie oszczędności na podstawie danych z faktur (3 lata dla energii cieplnej, 2 lata dla energii elektrycznej)
- wykorzystanie zaoszczędzonych pieniędzy wg. decyzji podejmowanych przez zespół ds. energii. Szkoła otrzymuje 50% zaoszczędzonych środków, drugą połowę stanowi oszczędność władz lokalnych utrzymujących placówkę. Szkoła może dowolnie rozdysponować środki i w zależności od swoich potrzeb przeznaczyć je na inwestycję zwiększające efektywność energetyczną lub pomoce dydaktyczne.