”Spółdzielnie to odpowiedź na rosnące ceny energii”
Podwarszawski Serock przeciera szlaki na polskim rynku energii obywatelskiej. To nie łatwe zadania, bo pionierzy “zielonej transformacji” walczą nad Wisłą z murem uprzedzeń oraz barier prawnych. – Na pewno mało jest na ten temat informacji w debacie, co samo w sobie nie sprzyja popularyzacji idei – zauważył Jakub Szymański, który tworzy jedną z pierwszych spółdzielni energetycznych w Polsce.
Energetyka obywatelska staje się szczególnie ważna w tym trudnym dla Polski i Europy okresie. Z jednej strony, za naszą wschodnią granicą, trwa wojna, która na długie lata zmieni geopolityczny kształt kontynentu, z drugiej zaś – rozstrzygają się losy funduszy unijnych, które w znacznej mierze powinny wspierać zieloną transformację i wspólnoty energetyczne. Te w Polsce od lat mają “pod górkę”. Mierzą się z brakiem instytucjonalnego wsparcia i piętrzącymi się barierami prawnymi. Trwa walka o to, aby wspólnoty energetyczne mogły w ogóle wystartować i znalazły przyjazne miejsce do rozwoju.
– Polskie prawo dopuszcza w tej chwili takie społeczności w postaci spółdzielni energetycznych, obwarowanych wieloma ograniczeniami, m.in. zakazem funkcjonowania w miastach. Tymczasem przepisy europejskie stwarzają znacznie szersze możliwości działania – podkreśla Zuzanna Sasiak.
W Polsce idea wspólnot energetycznych nadal czeka jeszcze na swój “złoty okres”. Jednym z pionierów rynku energetyki obywatelskiej jest Jakub Szymański z Serocka. – Fakt, że jest to pewna nowość w naszej przestrzeni nie powinna być absolutnie żadnym problemem, bo przecież widzimy że podobne rozwiązania z powodzeniem funkcjonują w innych europejskich krajach. Na pewno mało jest na ten temat informacji w debacie, co samo w sobie nie sprzyja popularyzacji idei – zauważył Szymański.
Pionierzy z Serocka
Podwarszawski Serock przeciera szlaki na polskim rynku energii obywatelskiej. Władze miasta dobrze rozumieją, że rozwój energetyki zmierza w kierunku decentralizacji jej wytwarzania, a optymalną formą takiej miejscowej aktywności mogą być spółdzielnie energetyczne. W przypadku Serocka ma to być inwestycja w fotowoltaikę.
– Spółdzielnia ma być odpowiedzią na rosnące ceny energii na rynku detalicznym to oczywiście truizm, ale widzimy w tym głębszy sens, choćby szansę na zbudowanie siły ekonomicznej lokalnej społeczności w całości własnym staraniem. Chcielibyśmy ten projekt z czasem rozwinąć, być może pokazać drogę innym, że jest to sposób np do budowania konkurencyjności własnego przedsiębiorstwa – podkreśla Szymański.
A chętnych nie brakuje. Tworząca się właśnie wspólnota energetyczna z Serocka już liczy 30 osób. Drugie tyle jest zainteresowanych dołączeniem. Wszystko przy w zasadzie zerowym marketingu. Twórcy wspólnoty dopinają właśnie ostatnie szczegóły.
– [Nabór nowych członków – red.] wstrzymujemy do momentu uruchomienia pierwszej instalacji i weryfikacji naszych teoretycznych założeń, co mamy nadzieję, że nastąpi jeszcze w tym roku – zapowiada Szymański. Przed powstającą wspólnotą jeszcze wiele problemów do rozwiązania. Chodzi m.in. o lepszą współpracę z operatorami systemów dystrybucyjnych. Potrzebne jest też przychylność państwa wobec spółdzielców. 
– Trudno pogodzić mi się ze scenariuszem, w którym nowo zakładane spółdzielnie ponoszą takie same ryzyka inwestycyjne, jak komercyjni deweloperzy instalacji OZE, w sytuacji gdzie pierwsi prowadzą swego rodzaju działalność w interesie publicznym, a drudzy są całkowicie zorientowani na zysk – podkreśla Szymański.
Jakub Szymański był gościem konferencji poświęconej wspólnotom energetycznym organizowanym przez Polską Zieloną Sieć pt. „Siła wspólnoty, czyli demokracja energetyczna w czasach kryzysu”. Wydarzenie odbyło się 2 czerwca 2022 r. w Warszawie. W konferencji uczestniczyło prawie 150 osób – wśród nich znani politycy (m.in. Waldemar Pawlak – Polskie Stronnictwo Ludowe, Urszula Zielińska – Partia Zieloni, Anita Sowińska – Nowa Lewica, Maciej Żywno – Polska 2050, Stanisław Gawłowski – Platforma Obywatelska) oraz goście z zagranicy (Esteher Bell – Ambasada USA w Polsce, Josh Roberts – REScoop, Christina P. Vraka – WEnCoop Energy Cooperative, Sara CPUZZO – ÈNostra Società Cooperativa)
Więcej o konferencji >> TUTAJ